Minister właściwy do spraw nauki, zwany dalej „Ministrem”, w ramach środków finansowych przeznaczonych na finansowanie działalności statutowej wyodrębnia w planie finansowym środki na :
I. dotację na utrzymanie potencjału badawczego,
II. dotację na finansowanie kosztów związanych z utrzymaniem specjalnego urządzenia badawczego,
III. dotację na finansowanie działalności polegającej na prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich,
IV. dotację na działalność związaną z utrzymaniem i poszerzaniem naukowych baz danych
Minister przyznaje środki finansowe na działalność statutową na podstawie wniosku, którego wzór został określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
Jednostka naukowa składa wniosek w terminie do dnia 15 września roku kalendarzowego poprzedzającego rok, na który ma być przyznana dotacja. Wniosek przygotowuje Sekcja Nauki na podstawie informacji uzyskanych od jednostek organizacyjnych Uczelni. Wniosek o przyznanie środków finansowych na działalność statutową rozpatruje się odrębnie dla poszczególnych zakresów działań finansowych w ramach działalności statutowej. Wniosek składa się w formie papierowej oraz w formie elektronicznej. W przypadku ubiegania się o środki na finansowanie kosztów związanych z restrukturyzacją jednostki naukowej wniosek może być złożony bez zachowania terminu.
I. Dotacja na utrzymanie potencjału badawczego
Zgodnie z art. 18 ustawy o zasadach finansowania nauki ,utrzymanie potencjału badawczego jednostki naukowej obejmuje:
a) działania niezbędne do rozwoju specjalności naukowych lub kierunków badawczych oraz rozwoju kadry naukowej, w tym badania naukowe lub prace rozwojowe ujęte w planie finansowym jednostek naukowych,
b) utrzymanie infrastruktury badawczej, w tym bibliotek i archiwów,
c) koszty związane z zatrudnieniem niezbędnej kadry naukowej i inżynieryjno-technicznej,
d) zakup lub wytworzenie aparatury naukowo--badawczej związanej z realizacją zadań a niestanowiącej dużej infrastruktury badawczej- poniżej 500 000,- zł
e) współpracę naukową krajową i zagraniczną niezbędną do realizacji zadań,
f) działalność w zakresie upowszechniania nauki
g) koszty restrukturyzacji jednostek naukowych w zakresie zadań określonych w lit. a, c-e,-Wysokość dotacji na pokrycie kosztów związanych z restrukturyzacją ustala się odrębnie od dotacji bazowej.
Podział dotacji bazowej odbywa się na podstawie algorytmu, opisanego wzałączniku nr 2 do rozporządzenia i obejmuje m.in.:
- liczbę osób, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, zatrudnionych w jednostce naukowej przy prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych na podstawie stosunku pracy, dla których jednostka ta jest podstawowym miejscem pracy, w przypadku uczelni - pracowników naukowych i naukowo dydaktycznych,
- kategorię jednostki naukowej, przyznaną na podstawie oceny jakości działalności naukowej lub badawczo-rozwojowej, dokonanej przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych;
- rodzaj jednostki naukowej
- współczynnik kosztochłonności badań dla dziedziny, w której jednostka prowadzi badania naukowe, z uwzględnieniem rodzaju jednostki naukowej, ogłaszany w formie komunikatu w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra;
Komunikat nr 2/2011 Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 stycznia 2011 r. w sprawie współczynnika kosztochłonności badań w poszczególnych dziedzinach nauki i sztuki.( załącznik 5)
Ocena wniosku o przyznanie środków finansowych na działalność statutową obejmuje również przedstawione do realizacji zadania badawcze, ujęte w planie zadaniowym jednostki, prawidłowość i zasadność wydatkowania wcześniej przyznanych środków na działalność statutową oraz analizę danych przedstawioną przez jednostkę zgodnym z rozporządzeniem z dnia 5 listopada 2010 roku
W przypadku sytuacji nadzwyczajnych, niezależnych od jednostki naukowej, na wniosek jednostki złożony w każdym czasie, po uzyskaniu oceny zespołu, Minister może przyznać tej jednostce środki na utrzymanie potencjału badawczego, niezależnie od dotacji bazowej.
Wysokość dotacji na pokrycie kosztów związanych z restrukturyzacją ustala się odrębnie od dotacji bazowej.
Wniosek o przyznanie dotacji na pokrycie kosztów związanych z restrukturyzacją powinien zawierać :
1 .wnioskowaną kwotę dotacji;
2. planowany zakres i cel restrukturyzacji;
3 .spodziewane efekty działań restrukturyzacyjnych;
4. zatwierdzony plan restrukturyzacji:
5. uzasadnienie wniosku, ze szczególnym uwzględnieniem informacji o potencjale badawczym jednostki, w tym posiadanej infrastrukturze badawczej, a także o strukturze organizacyjnej i zatrudnieniu w jednostce
6. harmonogram działań restrukturyzacyjnych wraz z planowanymi terminami płatności
II . Dotacja na utrzymanie specjalnego urządzenia badawczego
Specjalne urządzenie badawcze- unikatowe urządzenie lub miejsce pracy badawczej o ogólnokrajowym lub regionalnym znaczeniu, którego koszty utrzymania stanowią znaczną część kosztów utrzymania potencjału badawczego jednostki naukowej.
O przyznanie środków finansowych na utrzymanie specjalnego urządzenia badawczego oraz finansowania utrzymania infrastruktury informatycznej mogą ubiegać się na czas określony jednostki naukowe posiadające kategorię A+, A lub B.
Jednostka może przeznaczyć otrzymane środki finansowe wyłącznie na bieżące koszty związane z utrzymaniem specjalnego urządzenia badawczego w gotowości do prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych albo świadczenia usług związanych z prowadzeniem tych badań lub prac.
Wniosek o przyznanie dotacji na utrzymanie specjalnego urządzenia badawczego rozpatruje się, uwzględniając następujące kryteria:
1) znaczenie dla rozwoju badań naukowych lub prac rozwojowych, w szczególności dla rozwoju dziedzin nauki uznanych za priorytetowe w polityce naukowej państwa;
2) zakres i stopień wykorzystania do realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych;
3) potencjał organizacyjny i ludzki oraz poziom doświadczenia jednostki starającej się o dofinansowanie;
4) kategorię jednostki, a w przypadku wniosku uczelni o przyznanie środków na utrzymanie specjalnego urządzenia badawczego w zakresie infrastruktury informatycznej nauki- liczebność i poziom naukowy środowiska naukowego wykorzystującego specjalne urządzenie badawcze;
5) zakres i udział współpracy krajowej i międzynarodowej;
6) przychody jednostki ze świadczenia usług z wykorzystaniem specjalnego urządzenia badawczego w stosunku do kosztów jego utrzymania;
7) możliwość korzystania ze specjalnego urządzenia badawczego przez pracowników innych jednostek
III. Dotacja na finansowanie działalności polegającej na prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich; (szczegółowe informacje w zakładce Projekty dla młodych naukowców)
IV. Dotacja na działalność związaną z utrzymaniem i poszerzaniem naukowych baz danych
Jednostki naukowe mogą otrzymać środki na działalność związaną z utrzymaniem i poszerzaniem naukowych baz danych, rozumianych jako elektroniczne zasoby informacyjne, tworzone i wykorzystywane w badaniach naukowych, pracach rozwojowych, działalności badawczo-rozwojowej lub służące upowszechnianiu informacji o ich wynikach.
Wnioski są rozpatrywane z uwzględnieniem następujących kryteriów:
1) prawidłowości wykorzystania wcześniej przyznanych środków finansowych;
2) wartości i znaczenia bazy dla rozwoju nauki;
3) dostępności bazy dla środowiska naukowego.
OCENA PARAMETRYCZNA JEDNOSTEK
Zgodnie z art. 35 i 41 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki, za przeprowadzenie oceny parametrycznej jednostek naukowych odpowiedzialny jest Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych, do którego zadań należą:
-przeprowadzanie, nie rzadziej niż co 4 lata, kompleksowej oceny jakości działalności naukowej lub badawczo-rozwojowej jednostek naukowych:
-przedstawienie Ministrowi wniosków w sprawie przyznania poszczególnym jednostkom naukowym kategorii;
-opracowywanie projektu szczegółowych parametrów i kryteriów oceny jednostek naukowych oraz trybu przeprowadzania ponownej oceny jednostek, które otrzymały kategorię C.
Ankietę działalności naukowej opracowują Dziekanaty na podstawie informacji uzyskanych od jednostek organizacyjnych Uczelni.
AUDYT JEDNOSTKI
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 września 2007 roku w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania audytu zewnętrznego wydatkowania środków finansowych na naukę (Dz. U. Nr 170, poz. 1197) - audytowi zewnętrznemu podlegają jednostki naukowe, które otrzymują środki na działalność statutową.
Audyt jednostki obejmuje sprawdzenie:
1. podstaw prawnych działalności jednostki,
2. poprawności polityki rachunkowości i funkcjonowania procedur kontroli finansowej,
3. realizacji planu rzeczowo-finansowego oraz budżetu jednostki
4. wniosku o dotację statutową,
5. ankiety jednostki naukowej,
6. funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej,
7. sposobu udokumentowania i zatwierdzania wyników działalności badawczej,
8. przestrzegania przepisów o zamówieniach publicznych, finansach publicznych i rachunkowości,
9. przestrzegania dyscypliny finansów publicznych,
10. realizacji wniosków z wcześniejszych kontroli i audytów,
11. poprawności ewidencji księgowej,
12. wyodrębnienia w ewidencji księgowej wydatków realizowanych z dotacji,
13. celowości i zasadności wydatków sfinansowanych z dotacji.